24-01-2023

De ideale wachtrij? Het positieve effect van eigenaarschap op wachttijd en opnameduur.

Niemand staat graag in de wacht. Tegelijkertijd is het algemeen bekend dat wachtrijen een bufferfunctie hebben tegen variatie in vraag en aanbod binnen een proces. Of het nu gaat om een volle wachtkamer op de SEH of een wachtlijst voor een chirurgische ingreep: (werk)voorraad zorgt voor een meer stabiele bezetting van mens en middelen. Daarbovenop wordt deze ‘werkvoorraad’ efficiënter door waar mogelijk te bundelen (kortere wachttijden en minder inzet). Alleen maar voordelen, of toch niet?

Hoewel de theorie voorschrijft dat een gebundelde ‘werkvoorraad’ efficiëntie oplevert, resulteert de bijkomende vermindering van het gevoel van verantwoordelijkheid en eigenaarschap, bewust of onbewust, ook in ander gedrag. Voorbeelden van buiten de zorg zijn bankmedewerkers die minder controles uitvoeren als de werkdruk hoog is of callcentermedewerkers die juist meer tijd nemen voor de klant als het rustig is en zo hun bezettingsgraad ‘op peil houden’.

Zorg dat het eigenaarschap zoveel als mogelijk bij de uitvoerder ligt

Onderzoek (lees hier het artikel) op een SEH liet zien dat wanneer de ‘werkvoorraad’ juist niet gebundeld werd dit tot een kortere wachttijd en opnameduur leidde van wel 20% (zonder negatieve effecten op de hoeveelheid en/of kwaliteit van de verleende zorg). Dit kwam met name doordat de SEH-artsen uit het onderzoek het logistieke patiëntproces efficiënter coördineerde: lab-uitslagen werden nagejaagd, de werkverdeling binnen het team (arts en verpleegkundigen) was effectiever, de ontslagprocedure werd eerder gestart en vrijgekomen bedden werden sneller gevuld.

De resultaten uit dit onderzoek zijn uiteraard niet zomaar te extrapoleren, maar de premisse wel: zorg dat het eigenaarschap (lees: verantwoordelijkheid en invloed) zoveel als mogelijk bij de uitvoerder ligt. Dit uitgangspunt hanteren we bij Vintura dan ook in projecten waarbij we ondersteunen in het optimaliseren van doorstroom in de ziekenhuiskliniek. Hierbij gaan we op basis van data-gedreven inzichten en duidelijke doelstellingen in nauwe samenwerking met specialistenvakgroepen aan de slag. Een gemiddelde ligduurverkorting van 5% tot 10% blijkt dan vaak goed haalbaar (zie ook deze case). Of deze verbetering op ziekenhuisniveau vervolgens verzilverd wordt in termen van ‘meer patiënten’ of ‘minder bedden’ hangt uiteraard af van de specifieke situatie.

Hoe nu verder

Volg ons voor de verdiepende blogs. Voor vragen of opmerkingen na aanleiding van deze blog kun je terecht bij Sander Steenstraten. Sander gaat graag het gesprek aan om de aanpak en cases verder toe te lichten!

(1) Song, Hummy & Tucker, Anita & Murrell, Karen. (2015). The Diseconomies of Queue Pooling: An Empirical Investigation of Emergency Department Length of Stay. Management Science. 61. 150528101544008. 10.1287/mnsc.2014.2118.

Delen
Ik heb een mening en draag het hart op de tong, maar blijf open staan voor het verhaal van een ander.