Zoals ook recent weer duidelijk bleek tijdens het congres Value-based Healthcare in de praktijk met prof. Robert S. Kaplan, zien we steeds meer momentum voor multidisciplinaire verbeterinitiatieven om te komen tot de juiste zorg op de juiste plek en betere uitkomsten voor de patiënt. De meeste van deze Value-Based Healthcare (VBHC)-initiatieven die we in ziekenhuizen zien, ontstaan vanuit een drive van professionals om de zorg voor een specifieke patiëntgroep te verbeteren. Wat natuurlijk en bijzonder goed startpunt is. Echter, we zien ook dat initiatieven echter op zichzelf blijven staan en slechts beperkt onderdeel zijn van een breder veranderprogramma. Op enkele uitzonderingen na zien we dat een concrete visie op VBHC en gerichte ziekenhuisbrede ondersteuning van initiatieven te vaak onderbelicht blijft.
De meeste initiatieven komen op een bepaald moment tot een punt dat financiering, menskracht, (ICT-) faciliteiten en draagvlak in de organisatie nodig zijn om te versnellen. Blijft dit achterwege, dan is de kans groot dat het project verzandt in vertraging en frustratie. Het gevolg is dat opschaling van initiatieven en bredere uitrol vaak uit blijft.
Om daadwerkelijk een transitie te maken en de hele organisatie mee te nemen in de ambities op ketensamenwerking en sturen op patiëntuitkomsten, is concretisering van VBHC-visie en -strategie onontbeerlijk. Dit klinkt eenvoudiger dan het is. Het benoemen van ambitie en strategie is één, het inrichten van randvoorwaarden, breed uitdragen en actief faciliteren van de uitvoering is minstens zo belangrijk.
Maar hoe formuleer je een concrete visie en zorg je dat je deze ook daadwerkelijk borgt in de organisatie?
Strategische vragen
Stel jezelf de juiste strategische vragen die de lange-termijn ambities van het ziekenhuis weerspiegelen. Zoals:
- Hoe zorgen we voor de juiste verbinding met patiënten, zodat ze de beste zorg ontvangen?
- Wat is ons eigen profiel en hoe kunnen we succesvol samenwerken met partijen om ons heen?
- Hoe richten we onze organisatie, locaties en processen optimaal in?
- Welke cultuur en leiderschap passen hierbij?
Ziekenhuisbreed
Organiseer ziekenhuisbrede ondersteuning met duidelijke prioriteiten in lijn met de visie. Formuleer vervolgens concrete doelstellingen die bereikt moeten worden om de randvoorwaarden voor VBHC te scheppen Hierbij gaat het bijvoorbeeld om duidelijke uitgangspunten voor regionale samenwerking en sturen op uitkomsten, benodigde (ICT) infrastructuur, het stimuleren van een cultuur voor verbeteren op uitkomsten en het faciliteren van de verandering zelf met mensen en/of geld. Hiermee zorgt het ziekenhuis voor heldere uitgangspunten voor VBHC-pilots en een stevig fundament waardoor pilot projecten snel van de grond kunnen komen en uitrol goed mogelijk is.
Omdat deze stap vaak onderbelicht blijft, geven we in deze white paper concrete handvatten om dit op te pakken.
Een levende strategie met breed draagvlak
De kern van het succes van iedere strategie – en zeker rond een thema als VBHC waarin de kijk op zorg verandert – is dat de strategie voor en van álle medewerkers moet zijn. Dit doe je door de verschillende belanghebbenden (patiënten, huisartsen, bestuurders van andere ziekenhuizen, verzekeraars en natuurlijk medewerkers) te betrekken bij het ontwikkelen van de nieuwe strategie en door heel goed te luisteren naar hun wensen en belangen.
Een mooi voorbeeld van deze aanpak, is die van een topklinisch ziekenhuis die koos voor een duidelijke koers: het leveren van ‘optimale zorg voor patiënten voor elke euro’.
Dit ziekenhuis vertaalde haar heldere visie door naar concrete ambities middels een co-creatie. Het ziekenhuis organiseerde plenaire bijeenkomsten waarin ze interne en externe belanghebbenden vroegen mee te helpen de ambities voor de toekomst scherp te stellen. Dit leverde verrijkende inzichten op voor de nieuwe strategie. Ze kregen antwoord op vragen als: “Waarin moeten we ons écht onderscheiden?” en: “Hoe kunnen we nog beter samenwerken om optimale zorg te leveren voor de patiënt?”. Dit heeft geleid tot lange termijn ambities op strategische vragen, waarbij de VBHC principes integrale ketensamenwerking, patiënt centraal en sturen op uitkomsten een centrale plek innamen.
Vanuit deze ambities heeft het ziekenhuis zich concrete doelen gesteld om versnelling mogelijk te maken. Hierbij ging het concreet om het realiseren van strategische ziekenhuisbrede samenwerkingen, faciliteren van verschuivingen naar 1e lijn, financiering van vernieuwing en uniforme aanpak voor meten van en sturen op patiëntuitkomsten. Tevens zijn trainingen georganiseerd voor projectleiders en teams om een groeiende groep ambassadeurs op te bouwen en de benodigde VBHC-mindset verder te verspreiden. Mede door deze aanpak, leeft de gekozen strategie inmiddels binnen én buiten de organisatie en bieden ze een vruchtbare voedingsbodem voor de opgestarte VBHC pilots.
Kortom, als je als ziekenhuis de VBHC-strategie wilt borgen en de implementatie daarvan wil versnellen, dan biedt deze aanpak een goede basis.
Vintura zet haar VBHC-expertise en brede ervaring met organisatietransitie in de zorg graag in om u te ondersteunen om de kanteling naar waard gedreven zorg in uw organisatie te realiseren. Denk hierbij aan het komen tot een levende (VBHC-)strategie en het inrichten van de benodigde randvoorwaarden om de transitie te versnellen (zie onze white paper). Maar ook aan uitkomstgerichte zorgpadontwikkeling, ketensamenwerking, training en contractering. We starten altijd met open gesprek aan om goed te begrijpen welk doel u voor ogen heeft. Wilt u meer weten? Maak een afspraak met Koen Jansen.
