Als we echt tot wezenlijke zorgtransformaties willen komen dan moeten we elkaars perspectief beter (h)erkennen èn moeten we aan gedeelde perspectieven bouwen.
Ons perspectief wordt bepaald door onze belangen, waarden en eerdere ervaringen. Neem nou de penalty die Nederland in de halve EK-finale tegen kreeg. De meeste (amateur) analisten wisten te onderbouwen dat volgens de regels toch echt geen penalty moest worden gegeven. Een andere (in Nederland kleinere) groep keek naar dezelfde situatie en dezelfde regels en concludeerde dat de scheidsrechter terecht een penalty gaf.
Een discussie over voetbal is natuurlijk een landelijk tijdverdrijf over iets waar we toch niets meer aan kunnen veranderen, maar we zien deze dynamiek ook terug in discussies waar nog wel belangrijke keuzes gemaakt kunnen worden. Voorbeelden zijn legio: vermindering van het aantal SEH’s, de concentratie van kinderhartchirurgie, de maatschappelijke waarde van geneesmiddelen, etc. We zien deze discussies snel polariseren en verharden, waarbij partijen elkaar verwijten slechts naar een deel van de feiten te kijken. Hier hebben ze vaak allemaal gelijk in. Het probleem zit ‘m er namelijk niet in dat de feiten niet juist zijn, maar dat het perspectief waarmee we naar de situatie kijken bepaalt welke feiten naar voren gehaald worden. Onderstaande figuur geeft dat mooi weer.
Vanuit Vintura hebben we vaak een rol bij het komen tot strategische keuzes met partijen die met verschillende perspectieven naar dezelfde situatie kijken. In plaats van een gesprek over de feiten is het daarbij vaak helpend eerst elkaars perspectief te begrijpen om van daaruit aan een gemeenschappelijk perspectief te werken (de cirkel in het bovenstaande plaatje). Uiteraard blijven de andere perspectieven ook bestaan (de belangen, waarden en eerdere ervaringen zijn immers niet verdwenen), maar door dit gedeelde perspectief toe te voegen creëren we een gezamenlijke kijk als basis voor een constructieve dialoog.
De zomerperiode is een moment waarop we even afschakelen, kunnen reflecteren om vervolgens na de zomer weer plannen te gaan maken voor komend jaar. Plannen die in toenemende mate afhankelijk zijn van stakeholders om ons heen, en waarin goed begrip van elkaars perspectief en een gedeeld perspectief als startpunt dan ook steeds belangrijker zullen zijn.